Risicofactoren

Teelbalkanker komt vooral voor bij mannen tussen de 20 en 45 jaar. Maar de ziekte kan ook voor het eerst worden vastgesteld bij jongere of oudere mannen. Hoe weet je of je risico loopt?

We kennen nog niet alle risicofactoren, maar zeker is dat bepaalde afwijkingen in de ontwikkeling van de geslachtsorganen het risico op het ontwikkelen van zaadbalkanker vergroten.

Dit is het geval bij cryptorchisme, een bij de geboorte niet of niet volledig ingedaalde testis, vooral als de chirurgische correctie later plaatsvond. Hoe eerder de testis operatief wordt verplaatst, hoe kleiner het risico. Het beste is dit te doen voor de leeftijd van twee jaar.

Een latere operatie verhoogt niet alleen het risico op onvruchtbaarheid, maar ook op zaadbalkanker. Hypospadias, een misvorming van de penis waarbij de urethra niet op de juiste plaats aan de top van de eikel zit, wordt ook in verband gebracht met een verhoogd risico op testikeltumoren. Een andere bekende risicofactor is verminderde vruchtbaarheid. 

Daarnaast kan de familiegeschiedenis een rol spelen: mannen die een eerstegraads familielid hebben, in dit geval een vader of broer, die teelbalkanker heeft of heeft gehad, hebben een groter risico om het zelf ook te krijgen. En wie al een tumor in de ene zaadbal heeft gehad, heeft meer kans op een nieuwe in de andere.

Tenslotte is ook cannabisgebruik een belangrijke risicofactor, volgens verschillende studies. En het is bekend dat cannabis juist onder jongvolwassenen erg populair is. Jonge mannen moeten weten dat ze met slechts één joint per week hun risico op teelbalkanker al verdubbelen.

Waarschuwingsborden

De eerste symptomen van zaadbalkanker zijn gemakkelijk vast te stellen. Is de testikel groter dan normaal? Is hij gezwollen? Voelt het harder of zwaarder dan normaal? Voel je een verharding, onregelmatigheid of knobbel? Deze symptomen zijn overigens meestal pijnloos. Een vaag gevoel van zwaarte in de onderbuik, achter het scrotum of in het scrotum zelf kan ook wijzen op zaadbalkanker. In een verder gevorderd stadium kan er sprake zijn van buik- of rugpijn, onverklaarbare vermoeidheid.